নতুন দিল্লী, ১০ জুন (হি স)। বিশ্বৰ জনসংখ্যাক লৈ প্ৰতিদিনে বিতৰ্ক চলি আছে। ক'ৰবাত জনসংখ্যা বিস্ফোৰণৰ আশংকা, ক'ৰবাত জনসংখ্যা হ্ৰাসৰ চিন্তা, কিন্তু ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ জনসংখ্যা নিধি (ইউএনএফপিএ) ৰ বিশ্ব জনসংখ্যাৰ ষ্টেট ২০২৫ প্ৰতিবেদনে এটা বেলেগ সত্যলৈ আঙুলিয়াই দিয়ে যে প্ৰকৃত সংকটটো হ'ল বেছি বা কম সন্তান আছে নে নাই, বৰঞ্চ মানুহে ইচ্ছামতে যিমান সন্তান জন্ম দিব নোৱাৰে। ইউএনএফপিএৰ প্ৰতিবেদনত উল্লেখ কৰা হৈছে যে লাখ লাখ লোকে নিজৰ প্ৰকৃত প্ৰজনন লক্ষ্যত উপনীত হ’ব পৰা নাই। ভাৰতৰ প্ৰতি তিনিগৰাকী প্ৰাপ্তবয়স্ক মহিলাৰ ভিতৰত এগৰাকীয়ে অভাৱনীয় গৰ্ভধাৰণৰ সন্মুখীন হয়।
ইউএনএফপিএৰ প্ৰতিবেদনত কোৱা হৈছে যে বাস্তৱত প্ৰজনন সংকট জনসংখ্যা হ্ৰাস বা বৃদ্ধি নহয়, বৰঞ্চ মানুহৰ অপূৰ্ণ সপোনৰ ফল। যেতিয়ালৈকে প্ৰতিজন ব্যক্তিয়ে কেতিয়া আৰু কিমান সন্তান বিচাৰে সেইটো নিৰ্ণয় কৰাৰ স্বাধীনতা আৰু সম্পদ নাপায় তেতিয়ালৈকে প্ৰজনন সংকট অব্যাহত থাকিব।
ইউএনএফপিএৰ প্ৰতিবেদন অনুসৰি ভাৰতৰ মুঠ উৰ্বৰতাৰ হাৰ এতিয়া ২.০ লৈ নামি আহিছে, যিটো জনসংখ্যাৰ স্থিতিশীলতাৰ বাবে আদৰ্শ হাৰৰ (২.১) ওচৰত, কিন্তু আঞ্চলিক বৈষম্য এতিয়াও অব্যাহত আছে। বিহাৰ, ঝাৰখণ্ড আৰু উত্তৰ প্ৰদেশৰ দৰে ৰাজ্যত এতিয়াও প্ৰজননৰ হাৰ অতি উচ্চ। আনহাতে দিল্লী, কেৰালা আৰু তামিলনাডুৰ দৰে ৰাজ্যত এই হাৰ প্ৰতিস্থাপন স্তৰৰ তললৈ গৈছে। এই পাৰ্থক্যই স্বাস্থ্য সুবিধা, শিক্ষা, অৰ্থনৈতিক সুযোগ আৰু সামাজিক চিন্তাধাৰাত বিশাল বৈষম্য প্ৰতিফলিত কৰে।
ইউগভ চাৰ্ভে ২০২৫ চনত ভাৰতসহ ১৪খন দেশৰ পৰা ১৪০০০ মানুহে অনলাইন অংশগ্রহণ কৰিলে, ইয়াৰ মুখ্য নি-নিষ্কৰ্ষ ভাৰতত প্ৰজনন স্বায়ত্ততা সৈতে জড়িত কেইবাটাও প্ৰধান বাধাৰ দিশত সংকেত দিয়ে। অৰ্থনৈতিক নিৰাপত্তাহীনতা অন্যতম ডাঙৰ বাধা। ১০ জনৰ ভিতৰত প্ৰায় ৪ জনেই কয় যে অৰ্থনৈতিক সীমাবদ্ধতাই তেওঁলোকে বিচৰা পৰিয়ালটো লাভ কৰাত বাধাৰ সৃষ্টি কৰিছে। চাকৰিৰ অসুৰক্ষিততা (২১ শতাংশ), গৃহৰ অভাৱ (২২ শতাংশ) আৰু নিৰ্ভৰযোগ্য শিশুৰ যত্নৰ অনুপলব্ধতা (১৮ শতাংশ)ৰ বাবে মানুহে পিতৃ-মাতৃ হ’বলৈ দ্বিধাবোধ কৰিছে। স্বাস্থ্যজনিত বাধা যেনে সাধাৰণ স্বাস্থ্যৰ অভাৱ (১৫ শতাংশ), বন্ধ্যাত্ব (১৩ শতাংশ) আৰু গৰ্ভাৱস্থা সম্পৰ্কীয় স্বাস্থ্য সেৱাৰ সীমিত সুবিধা (১৪ শতাংশ) আদিয়েও মানসিক চাপৰ সৃষ্টি কৰে। জলবায়ু পৰিৱৰ্তন, ৰাজনৈতিক আৰু সামাজিক অস্থিৰতা আদি ভৱিষ্যতৰ চিন্তা বাঢ়ি অহাৰ বাবেও বহু লোকে শিশুৰ বাবে পৰিকল্পনা কৰিব পৰা নাই। ১৭ শতাংশই কয় যে তেওঁলোকে আশা কৰাতকৈ অধিক সন্তান জন্ম দিবলৈ তেওঁলোকৰ সংগী বা পৰিয়ালৰ হেঁচাত পৰিছে।
ইউএনএফপিএৰ ভাৰতৰ প্ৰতিনিধি তথা ভূটানৰ দেশৰ সঞ্চালক আন্দ্ৰেয়া এম ৱোজনাৰে কয়, ‘১৯৭০ৰ দশকত প্ৰতিগৰাকী মহিলাৰ গড়ে ৫টা সন্তানৰ পৰা আজি প্ৰায় ২টালৈ ভাৰত বহু দূৰ আগবাঢ়িছে।ইয়াৰ ফলত মাতৃৰ মৃত্যুৰ হাৰ তীব্ৰভাৱে হ্ৰাস পাইছে, কিন্তু সামাজিক বৈষম্য অব্যাহত আছে।প্ৰকৃত জনগাঁথনিগত লভ্যাংশ আহিব যেতিয়া প্ৰতিজন ব্যক্তিয়ে নিজৰ প্ৰজনন সম্পৰ্কীয় সিদ্ধান্ত লোৱাৰ স্বাধীনতা আৰু সম্পদ লাভ কৰিব।ভাৰতে বিশ্বক দেখুৱাব পাৰিব প্ৰজনন অধিকাৰ আৰু অৰ্থনৈতিক সমৃদ্ধি কেনেকৈ একেলগে চলিব পাৰে।” প্ৰতিবেদনখনে আধুনিক প্ৰত্যাহ্বানৰ এক জটিল জটিলতা চিনাক্ত কৰিছে য’ত বৰ্ধিত নিসংগতা, পৰিৱৰ্তিত সম্পৰ্ক, উপযুক্ত সংগী বিচাৰি নোপোৱাৰ উদ্বেগ, প্ৰজননৰ চাৰিওফালে সামাজিক কলংক আৰু গভীৰ শিপাই থকা লিংগ নীতি, সন্তান লালন-পালনৰ বিষয়ে বৃদ্ধি পোৱা আশা, আৰু মহিলাৰ ওপৰত অসমতাপূৰ্ণ চাপ আদি অন্তৰ্ভুক্ত।
প্রতিবেদনত কোৱা হৈছে যে প্রকৃত প্রত্যাহ্বানটো হ’ল এখন দেশৰ জনসংখ্যা কিমান হ’ব লাগে সেইটো নহয়, প্রতিজন ব্যক্তিয়ে কেতিয়া, কিমান আৰু কেনেধৰণৰ সন্তান বিচাৰে সেইটো দায়িত্বশীল আৰু মুক্তভাৱে সিদ্ধান্ত লোৱাৰ অধিকাৰ আৰু সম্পদ আছে৷ এয়াই হৈছে প্ৰকৃত প্ৰজনন ন্যায় আৰু প্ৰকৃত বিকাশৰ চাবিকাঠি।
हिन्दुस्थान समाचार / Monoj Kumar Saikia
