
নতুন দিল্লী, ১৮ ডিচেম্বৰ (হি.স.)। কেন্দ্ৰীয় বন আৰু পৰিৱেশ মন্ত্ৰী ভূপেন্দ্ৰ যাদৱে বৃহস্পতিবাৰে উল্লেখ কৰে যে নীলকন্ঠ চৰাই (ইণ্ডিয়ান ৰোলাৰ) আৰু অন্যান্য বন্য চৰাইৰ সংৰক্ষণৰ বাবে কোনো প্ৰজাতি নিৰ্দিষ্ট পৰিকল্পনা নাই। বন্যপ্ৰাণী সুৰক্ষা আইনৰ প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় অনুসূচীৰ অধীনত চৰাইক সুৰক্ষিত কৰা হৈছে। চৰকাৰে চোৰাং চিকাৰ ৰোধ কৰা আৰু তেওঁলোকৰ বাসস্থান সুৰক্ষিত কৰাৰ দৰে সাধাৰণ পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে যদিও কোনো বিশেষ চৰাইৰ বাবে কোনো নিৰ্দিষ্ট পৰিকল্পনা প্ৰস্তুত কৰা হোৱা নাই।
ভাৰতীয় নীলকন্ঠ চৰাইৰ সংৰক্ষণ সন্দৰ্ভত ৰাজ্যসভাত বিজেপি সদস্য কে লক্ষ্মণৰ প্ৰশ্নৰ উত্তৰত যাদৱে। লক্ষ্মণে উল্লেখ কৰিছিল যে নীলকন্ঠ তেলেংগানা, কৰ্ণাটক আৰু ওড়িশাৰ ৰাজ্যিক চৰাই, কিন্তু অন্ধবিশ্বাসৰ বাবে ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছে। ইয়াক সুৰক্ষিত কৰিবলৈ সুনিৰ্দিষ্ট পদক্ষেপ ল’ব লাগে। যাদৱে কয় যে বন্যপ্ৰাণী আৰু ইয়াৰ বাসস্থান সুৰক্ষাৰ প্ৰধান দায়িত্ব ৰাজ্য চৰকাৰ আৰু কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলৰ ওপৰত। বাঘ, নিয়ৰ নাহৰফুটুকী, ডলফিনৰ দৰে প্ৰধান বন্যপ্ৰাণীৰ জনসংখ্যা ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত অনুমান কৰা হয়, আনহাতে অন্যান্য প্ৰাণী আৰু চৰাই ৰাজ্য অনুসৰি গণনা কৰা হয়। বন্যপ্ৰাণী সুৰক্ষা আইন, ১৯৭২ৰ তফছিল I আৰু II ত তালিকাভুক্ত জীৱ-জন্তু আৰু চৰাইৰ চিকাৰ নিষিদ্ধ। ভাৰতীয় ৰোলাৰ (নীলকান্ত)ও এই আইনৰ দ্বিতীয় তফছিলত তালিকাভুক্ত কৰা হৈছে, আৰু সেয়েহে ই আইনী সুৰক্ষা লাভ কৰে।
তেওঁ ব্যাখ্যা কৰে যে চৰকাৰে বন্যপ্ৰাণী আৰু চৰাইক সুৰক্ষাৰ বাবে কেইবাটাও পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে, য’ত সমগ্ৰ দেশতে ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান, বন্যপ্ৰাণী অভয়াৰণ্য, সংৰক্ষণ সংৰক্ষিত বনাঞ্চল, আৰু সামূহিক সংৰক্ষিত বনাঞ্চলৰ নেটৱৰ্ক সৃষ্টি কৰা হৈছে। সংকটজনকভাৱে বিলুপ্তপ্ৰায় ২৪টা প্ৰজাতিৰ উদ্ধাৰৰ বাবে বিশেষ পুনৰুদ্ধাৰ কাৰ্যসূচী চলি আছে। বিশেষ আঁচনি, যেনে প্ৰজেক্ট টাইগাৰ, প্ৰজেক্ট এলিফেণ্ট, প্ৰজেক্ট লায়ন, প্ৰজেক্ট স্নো লিঅ’পাৰ্ড, প্ৰজেক্ট ডলফিন, প্ৰজেক্ট চিতা, আৰু প্ৰজেক্ট গ্ৰেট ইণ্ডিয়ান বাষ্টাৰ্ড আদিৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে। চৰকাৰৰ উদ্দেশ্য হৈছে বন্যপ্ৰাণী সুৰক্ষা, জৈৱ বৈচিত্ৰ্য সংৰক্ষণ, আৰু স্থানীয় জনগোষ্ঠীসমূহক সংৰক্ষণৰ ক্ষেত্ৰত জড়িত কৰা।
লক্ষণীয় যে বহু ৰাজ্যত দশহৰাত নীলকান্ত চৰাই দেখিলে তেওঁলোকৰ এটা পাপ মুক্ত হয় বুলি বিশ্বাস আছে। নীলকান্ত চৰাই দেখাৰ পিছত যদি কোনো ব্যক্তিয়ে মনোবাঞ্ছা কামনা কৰে তেন্তে চৰাইটোৱে তেওঁলোকৰ ইচ্ছা কৈলাশ পৰ্বতত বহি থকা নীলকন্ঠ দেৱতা শিৱৰ ওচৰলৈ লৈ যায় আৰু তেওঁ নিশ্চয় সেই ইচ্ছা পূৰণ কৰিব। এই কাৰণতে বৃহৎ সংখ্যক লোকে ইয়াক ধৰি ৰাখে, যাৰ ফলত কেতিয়াবা মৃত্যুও হয়। এই অন্ধবিশ্বাসৰ বাবেই নীলকান্ত চৰাইৰ সংখ্যা কমি আহিছে।
हिन्दुस्थान समाचार / অৰৱিন্দ