মহাকুম্ভ নগৰ, ০৯ জানুৱাৰী (হি.স.)। প্ৰয়াগৰাজত অৱস্থিত বহু মন্দিৰ কেৱল আধ্যাত্মিক সাধনাৰ কেন্দ্ৰই নহয়, ই মানুহক সৎ, নৈতিকতা আৰু সৎকৰ্মৰ পথ অনুসৰণ কৰিবলৈও অনুপ্ৰাণিত কৰে। এই ঠাইখন বিশ্বাস আৰু বিশ্বাসৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ কেন্দ্ৰৰ লগতে জীৱনৰ উচ্চতম আদৰ্শৰ দিশত পথ প্ৰদৰ্শন। এই প্ৰেক্ষাপটত শংকৰাচাৰ্য মন্দিৰ নামেৰেও পৰিচিত শ্ৰী আদিশংকৰ বিমান মণ্ডপম এক অনন্য স্থান। এই মন্দিৰটো হিন্দু ধৰ্মৰ গভীৰ আধ্যাত্মিক পৰম্পৰা আৰু স্থাপত্যৰ এক আচৰিত সংগম। এই স্থানে আদি শংকৰাচাৰ্যৰ শিক্ষা আৰু হিন্দু ধৰ্মৰ তিনিটা প্ৰধান ধাৰা—শৈৱ, বৈষ্ণৱ আৰু শাক্ত ধৰ্মৰ প্ৰতীক।

কাঞ্চি কামকোটিৰ শংকৰাচাৰ্য স্বামী জয়েন্দ্ৰ সৰস্বতীয়ে কৰিছিল নিৰ্মাণ

মন্দিৰৰ পৰিচালক ৰমণি শাস্ত্ৰীৰ মতে, কাঞ্চি কামকোটিৰ ৬৯ সংখ্যক পীঠাধীশ্বৰ শংকৰাচাৰ্য স্বামী জয়েন্দ্ৰ সৰস্বতীয়ে তেওঁৰ গুৰু চন্দ্ৰশেখৰেন্দ্ৰ সৰস্বতীৰ ইচ্ছা পূৰণৰ বাবে শ্ৰী আদি শংকৰ বিমান মণ্ডপম নিৰ্মাণ কৰিছিল। গুৰু চন্দ্ৰশেখৰেন্দ্ৰ সৰস্বতীয়ে ১৯৩৪ চনত প্ৰয়াগত চতুৰ্মা কৰে। সেই দিনবোৰত তেওঁ দৰয়াগঞ্জৰ আশ্ৰমত থাকিছিল। গা ধুবলৈ প্ৰতিদিনে খোজকাঢ়ি সংগমলৈ আহিছিল।

সেই সময়তে মথাউৰিৰ ওচৰতে দুজোপা পিপাল গছৰ মাজত এটা খালী ঠাই দেখিলে। গুৰু চন্দ্ৰশেখৰেন্দ্ৰ সৰস্বতীয়ে শাস্ত্ৰ অধ্যয়ন কৰি নিজৰ আধ্যাত্মিক শক্তিৰ দ্বাৰা প্ৰমাণ কৰিলে যে এই স্থানতে আদি শংকৰাচাৰ্য আৰু কুমাৰীলা ভট্টৰ সংলাপ হৈছিল। পিছলৈ ইয়াতেই তুষাগ্নিত কুমাৰীলা ভট্টাই আত্মদাহ কৰিছিল। ৰমণি শাস্ত্ৰীয়ে কয় যে গুৰু চন্দ্ৰশেখৰেন্দ্ৰই এই স্থানত মন্দিৰ নিৰ্মাণৰ ইচ্ছা প্ৰকাশ কৰিছিল, যিটো শংকৰাচাৰ্য স্বামী জয়েন্দ্ৰ সৰস্বতীয়ে পূৰণ কৰিছিল।

মন্দিৰ নিৰ্মাণ কৰিবলৈ ১৭ বছৰ সময় লাগিছিল

শ্ৰী আদি শংকৰ বিমান মণ্ডপামৰ ভেটি স্থাপন কৰিছিল ১৯৬৯ চনত তেতিয়াৰ উত্তৰ প্ৰদেশৰ ৰাজ্যপাল বি. গোপাল ৰেড্ডীয়ে ৰাখিছিল। তাৰ পিছত অভিযন্তা বি. সোমো সুন্দৰম আৰু চি. ৰামচন্দ্ৰই মন্দিৰৰ মানচিত্ৰখন যুগুত কৰিছিল। মন্দিৰ পৰিচালনাৰ সমান্তৰালকৈ উত্তৰ প্ৰদেশ ৰাজ্যিক দলং নিগমেও নিৰ্মাণৰ কামত সহযোগিতা আগবঢ়াইছিল। উত্তৰ প্ৰদেশ ৰাজ্যিক দলং নিগমৰ তেতিয়াৰ সহকাৰী অভিযন্তা কৃষ্ণ মুৰাৰী ডুবেৰ তত্বাৱধানত মন্দিৰটো থিয় হৈ থকা ১৬টা স্তম্ভ নিৰ্মাণ কৰা হয়। ১৯৮৬ চনৰ ১৭ মাৰ্চত এই মন্দিৰটো ভক্তৰ বাবে মুকলি কৰা হয়। শ্ৰী আদি শংকৰ বিমান মণ্ডপমত থকা মূৰ্তি আৰু নিৰ্মাণত ব্যৱহৃত শিল দক্ষিণ ভাৰতৰ পৰা অনা হয়। এই মন্দিৰটো দ্ৰাবিড় স্থাপত্যৰ এক অনন্য নিদৰ্শন।

১৩০ ফুট ওখ এই মন্দিৰ

১৩০ ফুট উচ্চতাৰ এই মন্দিৰত শ্ৰী আদি শংকৰাচাৰ্যৰ প্ৰতিমূৰ্তি স্থাপন কৰা হৈছে। দেৱী কামাক্ষী আৰু ৫১ টা শক্তি পীঠৰ উপৰিও ১০৮ টা শিৱলিংগৰ লগতে তিৰুপতি বালাজী আৰু সহস্ৰ যোগ লিংগ মন্দিৰত স্থাপন কৰা হৈছে। গণেশৰ মন্দিৰো আছে। ইয়াৰ চাৰিটা মহলা আছে, যাৰ প্ৰত্যেকৰে নিজস্ব ধৰ্মীয় তাৎপৰ্য আছে। মন্দিৰৰ প্ৰথম মহলাত আদি শংকৰাচাৰ্যৰ প্ৰতিমূৰ্তি স্থাপন কৰা হৈছে। দ্বিতীয় মহলাটো দেৱী কামাক্ষী আৰু ৫১ খন শক্তি পীঠাৰ নামত উচৰ্গা কৰা হৈছে।

তৃতীয় মহলা ভেংকটেশ্বৰ (বালাজী) আৰু ১০৮ টা বিষ্ণু-পীঠৰ বাবে। চতুৰ্থ মহলাত সহস্ৰ যোগ লিংগ আৰু ১০৮টা শিৱলিংগ অৱস্থিত। মন্দিৰৰ দেৱালত দেৱ-দেৱীৰ প্ৰতিমূৰ্তি আৰু ৰামায়ণৰ দেৱাল চিত্ৰৰ সৌন্দৰ্য্য চাবলগীয়া। মন্দিৰৰ ওপৰৰ মহলাৰ পৰা সংগমৰ এক প্যানোৰামিক দৃশ্য দেখা যায়।

মন্দিৰৰ ধৰ্মীয় আৰু সাংস্কৃতিক গুৰুত্ব

মন্দিৰৰ পৰিচালক ৰমণি শাস্ত্ৰীৰ মতে, নিয়মিতভাৱে ‘অম নম শিৱায়’ শিৱমন্ত্ৰ উচ্চাৰিত হোৱাৰ লগতে ভজন আৰু কীৰ্তন অনুষ্ঠিত হোৱাৰ বাবে এই মন্দিৰটো ভক্তসকলৰ বাবে এক প্ৰধান আকৰ্ষণৰ কেন্দ্ৰবিন্দু। মহাশিৱৰাত্ৰি, শ্ৰাৱন সোমবাৰ, কাৰ্তিক পূৰ্ণিমা আদি উৎসৱ ইয়াত বিশেষ উৎসাহেৰে পালন কৰা হয়।

মহা কুম্ভ ২০২৫ত বিশেষ ভূমিকা

আগন্তুক প্ৰয়াগৰাজ মহাকুম্ভ ২০২৫ত এই মন্দিৰ এক বিশেষ আকৰ্ষণৰ কেন্দ্ৰবিন্দু হৈ পৰিব। মহাকুম্ভলৈ অহা কোটি কোটি ভক্তই মন্দিৰৰ জৰিয়তে ভাৰতীয় সংস্কৃতি আৰু আধ্যাত্মিকতাক জানিবলৈ সুযোগ লাভ কৰিব। শ্ৰী আদি শংকৰ বিমান মণ্ডপম প্ৰয়াগৰাজ সংগমৰ পাৰত প্ৰয়াত হনুমানজীৰ ওচৰত অৱস্থিত।

हिन्दुस्थान समाचार / মনোজ কুমাৰ শইকীয়া