- প্ৰতিৰক্ষা খণ্ডত ভাৰতক শক্তিশালী, সুৰক্ষিত আৰু স্বাৱলম্বী কৰি তোলাৰ ক্ষেত্ৰত ২০২৪ বৰ্ষটো বিশেষ হ’ব
নতুন দিল্লী, ২৬ ডিচেম্বৰ (হি.স.)। প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয়ৰ সাফল্যৰ ক্ষেত্ৰত ২০২৪ বৰ্ষটো বিশেষ হৈ পৰিছে। প্ৰতিৰক্ষা খণ্ডত ভাৰতক শক্তিশালী, সুৰক্ষিত আৰু স্বাৱলম্বী কৰি তুলিবলৈ প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয়ে নৱীকৃত শক্তিৰে আগবাঢ়ি গ’ল। চাৰি বছৰীয়া অচলাৱস্থাৰ অন্ত পেলাবলৈ ভাৰত আৰু চীনে কূটনৈতিক আৰু সামৰিক পৰ্যায়ত আলোচনাত মিলিত হয়। ইয়াৰ পিছতে দুয়োখন দেশে প্ৰকৃত নিয়ন্ত্ৰণ ৰেখাৰ (এল এ চি) কিছুমান ক্ষেত্ৰত স্থল পৰিস্থিতি পুনৰ ঘূৰাই অনাৰ বাবে এক বহল সহমতত উপনীত হয়।
প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয়ে বছৰৰ শেষৰ পৰ্যালোচনাত প্ৰকাশ কৰা অনুসৰি ২০২৩-২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত প্ৰতিৰক্ষা ৰপ্তানিয়ে অভিলেখ সৃষ্টি কৰি ২১,০৮৩ কোটি টকা (প্ৰায় ২.৬৩ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰ)ত উপনীত হৈছে। এই পৰিসংখ্যা যোৱা বিত্তীয় বৰ্ষত ১৫,৯২০ কোটি টকা। অৰ্থাৎ পূৰ্বৰ বিত্তীয় বৰ্ষৰ তুলনাত ভাৰতৰ প্ৰতিৰক্ষা ৰপ্তানি ৩২.৫ শতাংশতকৈ অধিক বৃদ্ধি পাইছে। তথ্য অনুসৰি ২০১৩-১৪ বিত্তীয় বৰ্ষৰ তুলনাত যোৱা ১০ বছৰত ৰপ্তানি ৩১ গুণ বৃদ্ধি পাইছে। ব্যক্তিগত খণ্ড আৰু ডিপিএছইউকে ধৰি প্ৰতিৰক্ষা উদ্যোগে এতিয়ালৈকে সৰ্বাধিক ৰপ্তানি লাভৰ বাবে প্ৰচণ্ড প্ৰচেষ্টা চলাইছে। ব্যক্তিগত খণ্ড আৰু ডিপিএছইউসমূহে ক্ৰমে প্ৰায় ৬০ শতাংশ আৰু ৪০ শতাংশ অৰিহণা যোগাইছে। ২০২৯ চনৰ ভিতৰত ৫০ হাজাৰ কোটি টকাৰ প্ৰতিৰক্ষা সঁজুলি ৰপ্তানিৰ লক্ষ্য পূৰণ হ’ব বুলি আস্থা প্ৰকাশ কৰিছে প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰীগৰাকীয়ে।
প্ৰতিৰক্ষা খণ্ডত আত্মনিৰ্ভৰশীলতা
প্ৰতিৰক্ষা খণ্ডত আত্মনিৰ্ভৰশীলতাক প্ৰসাৰিত কৰিবলৈ আৰু ডিপিএছইউসমূহৰ আমদানি হ্ৰাস কৰিবলৈ প্ৰতিৰক্ষা উৎপাদন বিভাগে জুলাই মাহত ৩৪৬টা বস্তুৰে গঠিত পঞ্চম ধনাত্মক খিলঞ্জীয়াকৰণ তালিকা (পিআইএল) অৱগত কৰে। ইয়াৰ ভিতৰত কৌশলগতভাৱে জটিল লাইন সলনি কৰা ইউনিট, ব্যৱস্থা, উপ-ব্যৱস্থা, সমাবেশ, উপ-সমাবেশ, অতিৰিক্ত আৰু উপাদান আৰু কেঁচামাল আদি অন্তৰ্ভুক্ত। ইয়াৰ পূৰ্বে ডিপিএছইউৰ বাবে ৪৬৬৬টা সামগ্ৰীৰ সৈতে জড়িত চাৰিটা পিআইএল অধিসূচনা কৰা হৈছিল, ইয়াৰে ২৯৭২টা সামগ্ৰী ৩৪০০ কোটি টকাৰ আমদানি প্ৰতিস্থাপন মূল্যৰ সৈতে স্বদেশীকৰণ কৰা হৈছে। ডিপিএছইউৰ বাবে এই পাঁচখন তালিকা সামৰিক পৰিক্ৰমা বিভাগে অধিসূচনা কৰা ৫০৯টা বস্তুৰ পাঁচটা পিআইএলৰ উপৰিও। এই তালিকাসমূহত অতি জটিল ব্যৱস্থা, চেন্সৰ, অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ আৰু গোলাবাৰুদ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে।
অভিলেখ প্ৰতিৰক্ষা উৎপাদন
চৰকাৰী নীতি আৰু পদক্ষেপসমূহ সফল ৰূপায়ণৰ বাবে প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয়ে ২০২৩-২৪ বিত্তীয় বৰ্ষৰ ভিতৰত থলুৱা প্ৰতিৰক্ষা উৎপাদনৰ ক্ষেত্ৰত এতিয়ালৈকে সৰ্বাধিক বৃদ্ধি লাভ কৰিছে। প্ৰতিৰক্ষা উৎপাদনে ১,২৬,৮৮৭ কোটি টকাৰ অভিলেখ সৃষ্টি কৰি পূৰ্বৰ বিত্তীয় বৰ্ষৰ প্ৰতিৰক্ষা উৎপাদনতকৈ ১৬.৭ শতাংশ বৃদ্ধি লাভ কৰে। ২০২২-২৩ বিত্তীয় বৰ্ষত প্ৰতিৰক্ষা উৎপাদনৰ মূল্য আছিল ১,০৮,৬৮৪ কোটি টকা। ২০২৩-২৪ চনত উৎপাদনৰ মুঠ মূল্যৰ ভিতৰত প্ৰায় ৭৯.২ শতাংশ ডিপিএছইউ আৰু ২০.৮ শতাংশ ব্যক্তিগত খণ্ডৰ অৱদান। ২০২৯ চনৰ ভিতৰত প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয়ে ৩ লাখ কোটি টকাৰ প্ৰতিৰক্ষা উৎপাদন সাধনৰ লক্ষ্য নিৰ্ধাৰণ কৰিছে।
চি-২৯৫ টাটা এয়াৰক্ৰাফ্ট কমপ্লেক্স
প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোডী আৰু তেওঁৰ স্পেইনৰ সমকক্ষ পেড্ৰ’ ছানচেজে ২০২৪ চনৰ অক্টোবৰ মাহত গুজৰাটৰ ভাডোদৰাৰ টাটা এডভান্সড চিষ্টেমছ লিমিটেড কেম্পাছত চি-২৯৫ পৰিবহণ বিমান নিৰ্মাণৰ বাবে টাটা এয়াৰক্ৰাফ্ট কমপ্লেক্স উদ্বোধন কৰে। ২০২১ চনৰ ছেপ্টেম্বৰ মাহত প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয়ে স্পেনিছ কোম্পানী এয়াৰবাছ ডিফেন্স এণ্ড স্পেচৰ সৈতে ৫৬খন বিমান যোগানৰ বাবে ২১,৯৩৫ কোটি টকাৰ চুক্তি স্বাক্ষৰ কৰে। ইয়াৰে ১৬খন বিমান স্পেইনৰ পৰা ফ্লাই-এৱে কণ্ডিচনত আনিব লাগিছিল আৰু ৪০খন টাটা এডভান্সড চিষ্টেমছ লিমিটেডত নিৰ্মাণ কৰিব লাগিছিল। এই ১৬খন বিমানৰ ভিতৰত ৬খন বিমানক ইতিমধ্যে বদোদৰাস্থিত বায়ুসেনাৰ ১১ স্কোয়াড্ৰনত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে। ভাৰতত নিৰ্মিত প্ৰথমখন চি-২৯৫ বিমান ২০২৬ চনৰ ছেপ্টেম্বৰৰ ভিতৰত বাডোদৰাৰ চূড়ান্ত এছেম্বলি লাইনৰ সুবিধাৰ পৰা আৰু বাকী বিমানসমূহ ২০৩১ চনৰ আগষ্ট মাহৰ ভিতৰত মুকলি কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে।
ভাৰতীয় লাইট টেংক
ভাৰতীয় লাইট টেংক ‘জোৰাভৰ’-এ ৪২০০ মিটাৰৰো অধিক উচ্চতাত বিভিন্ন ৰেঞ্জত একাধিক গুলী চালনাৰে ধাৰাবাহিকভাৱে সঠিক ফলাফল লাভ কৰি এক বৃহৎ কৃতিত্ব অৰ্জন কৰিছে। উচ্চ উচ্চতাৰ স্থানত এই পৰীক্ষা মৰুভূমিৰ পৰিৱেশত পূৰ্বৰ পৰ্যায়ত ধাৰাবাহিকভাৱে সঠিক ফলাফল পোৱাৰ পিছত কৰা হয়। ইয়াৰ লগতে দূৰৱৰ্তী স্থানত দ্ৰুত নিয়োগ কৰাৰ বাবে বায়ুসেনাই টেংকখনৰ এয়াৰ লিফটিং ক্ষমতাও প্ৰদৰ্শন কৰিছে। ইয়াৰ প্ৰথম পৰীক্ষা ২০২৪ চনৰ ছেপ্টেম্বৰ মাহত মৰুভূমিৰ পৰিৱেশত কৰা হৈছিল। এই লাইট টেংকটো ভাৰতীয় সেনাৰ বাবে ডি আৰ ডি অ’ৰ চেন্নাইস্থিত পৰীক্ষাগাৰ কম্বেট ভেহিকেলছ ৰিচাৰ্চ এণ্ড ডেভেলপমেণ্ট এষ্টাব্লিছমেণ্টে সংজ্ঞায়িত, ডিজাইন আৰু বিকশিত কৰিছে। ইয়াক উদ্যোগৰ অংশীদাৰ লাৰ্চেন এণ্ড টৌব্ৰ' প্ৰিচিজন ইঞ্জিনিয়াৰিং এণ্ড চিষ্টেমছে নিৰ্মাণ কৰি আছে।
হিন্দুস্থান সমাচাৰ / মনোজ কুমাৰ শইকীয়া
