টকিঅ’, ১৭ নৱেম্বৰ (হি.স.)। টাইৱানক লৈ চীনৰ সৈতে ক্ৰমাৎ বৃদ্ধি পোৱা বিবাদ নিৰাময়ৰ বাবে জাপানে চীনৰ সৈতে দ্বিপাক্ষিক আলোচনাত মিলিত হোৱাৰ সিদ্ধান্ত লৈছে।

সোমবাৰে ইয়াত প্ৰকাশিত জাপানৰ সংবাদ মাধ্যমৰ বাতৰি অনুসৰি জাপানৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰালয়ৰ এছিয়া আৰু ওচেনিয়া ব্যুৰোৰ সঞ্চালক প্ৰধান মাছাকি কানাইয়ে এই সপ্তাহত বেইজিঙত চীনৰ সমকক্ষ লিউ জিনছঙৰ সৈতে সাক্ষাৎ কৰিব।

প্ৰধানমন্ত্ৰী ছানাই তাকাইচিয়ে চলিত মাহৰ আৰম্ভণিতে জাপানৰ সাংসদসকলক কয় যে চীনে টাইৱানত আক্ৰমণ কৰিলে জাপানৰ অস্তিত্বৰ প্ৰতি ভাবুকি আহিব পাৰে আৰু ইয়াৰ ফলত সামৰিক সঁহাৰিৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে বুলি দুয়োখন দেশৰ মাজত বিবাদৰ সৃষ্টি হয়। কিন্তু পূৰ্বৰ জাপান চৰকাৰসমূহে এই বিষয়টো ৰাজহুৱাভাৱে আলোচনা কৰাটো এৰাই চলিছিল যাতে স্ব-শাসিত দ্বীপ বুলি দাবী কৰা চীনক উচটনি নিদিয়ে।

ইফালে সংবাদ মাধ্যমৰ বাতৰি অনুসৰি কানাইয়ে বৈঠকত প্ৰধানমন্ত্ৰী তাকাইচিৰ মন্তব্য স্পষ্ট কৰি প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ বক্তব্যই জাপানৰ নিৰাপত্তা নীতিৰ কোনো পৰিৱৰ্তনৰ ইংগিত নিদিয়া বুলি উল্লেখ কৰি চীনক এনে পদক্ষেপ গ্ৰহণ নকৰিবলৈ আহ্বান জনোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে যিয়ে সম্পৰ্ক আৰু অধিক ক্ষতি কৰিব পাৰে।

জাপানৰ মুখ্য কেবিনেট সচিবক নিয়মীয়া সংবাদমেলত কানাইৰ চীন ভ্ৰমণৰ সম্ভাৱ্য বিষয়ে সোধাত তেওঁ কয় যে “বিভিন্ন যোগাযোগ মাধ্যম মুকলি আৰু আলোচনা চলি আছে।”

জাপানৰ পশ্চিমীয়া দ্বীপসমূহৰ পৰা মাত্ৰ ১১০ কিলোমিটাৰ (৬৮ মাইল) দূৰত্বত অৱস্থিত টাইৱান আৰু ই অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ সাগৰীয় পথৰ ওচৰত। জাপানে তেল আৰু গেছ যোগানৰ বাবে এই পথসমূহৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল।

আমেৰিকাৰ বাহিৰত অৱস্থিত আমেৰিকাৰ সামৰিক শক্তিৰ সৰ্ববৃহৎ কেন্দ্ৰও জাপান।

জাপান ভ্ৰমণৰ পৰা আঁতৰি থাকিবলৈ চীনে নাগৰিকসকলক দিয়া পৰামৰ্শৰ কথা উল্লেখ কৰি কানাই কয় যে, এয়া কৌশলগত আৰু পাৰস্পৰিকভাৱে লাভজনক সম্পৰ্কক প্ৰসাৰিত কৰাৰ সামগ্ৰিক দিশৰ সৈতে মিল নাই। আমি চীন পক্ষক উপযুক্ত ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিবলৈ তীব্ৰ আহ্বান জনাইছো।

এই সপ্তাহৰ শেষৰ ফালে দক্ষিণ আফ্ৰিকাত অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া জি-২০ সন্মিলনত জাপানৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী তাকাইচিয়ে চীনৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী লি কেকিয়াঙৰ সৈতে পোনপটীয়াকৈ কথা পতাৰ সুযোগ পাব পাৰে, য’ত দুয়োজনে অংশগ্ৰহণ কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে।

ইফালে, সোমবাৰে নিউ টাইপেইত সাংবাদিকৰ আগত টাইৱানৰ ৰাষ্ট্ৰপতি লাই চিং-টে কয় যে চীনে জাপানৰ ওপৰত “বহুপক্ষীয় আক্ৰমণ” চলাইছে। তেওঁ কয়, মই আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সম্প্ৰদায়ক সজাগ হৈ থাকিবলৈ আহ্বান জনাইছো, আৰু চীনক সংযম ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰু মহাশক্তি হিচাপে আচৰণ কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছো। আঞ্চলিক শান্তি আৰু স্থিতিশীলতাৰ বাবে অশান্তিৰ সৃষ্টি কৰাৰ পৰা বিৰত থকা উচিত।

চীনৰ নেতা ছি জিনপিঙৰ সৈতে হোৱা বৈঠকৰ এসপ্তাহৰ পাছত ৭ নৱেম্বৰত তাকাইচিয়ে কৰা মন্তব্যৰ ফলত চীন আৰু জাপানৰ মাজত বিবাদৰ সৃষ্টি হয় আৰু চীনৰ সৈতে সুস্থিৰ সম্পৰ্ক গঢ়ি তুলিবলৈ সন্মত হয়।

টাকাইচিৰ বক্তব্যৰ পিছদিনা ওছাকাত থকা চীনৰ কনছুল জেনেৰেল জুৱে জিয়ানে ইনষ্টাগ্ৰামত এতিয়া ডিলিট হোৱা এটা পোষ্টত কয় যে, “যিজনে উলংগ ডিঙি বাটত ৰাখে, তেওঁক কাটি পেলোৱা উচিত।” চীনৰ কূটনীতিবিদজনে তাকাইচিক “দুষ্ট ডাইনী” বুলি অভিহিত কৰিছিল।

জাপানে এই “অতি অনুপযুক্ত” বক্তব্যক লৈ চীনৰ ৰাষ্ট্ৰদূতক মাতি অনাৰ বিপৰীতে কেইবাজনো জাপানী ৰাজনীতিবিদে জুৱেক বহিষ্কাৰ কৰাৰ আহ্বান জনায়।

বৃহস্পতিবাৰে এই বিতৰ্ক আৰু অধিক তীব্ৰতৰ হৈ পৰে যেতিয়া চীনে দুবছৰতকৈ অধিক সময়ৰ পাছত প্ৰথমবাৰৰ বাবে জাপানৰ ৰাষ্ট্ৰদূতক মাতি আনি টাকাইচিৰ মন্তব্যক লৈ “তীব্ৰ প্ৰতিবাদ” দাখিল কৰে।

যোৱা শুকুৰবাৰে চীনে কয় যে যদিহে জাপানে টাইৱানত হস্তক্ষেপ কৰে তেন্তে জাপানে সামৰিক পৰাজয়ৰ সন্মুখীন হ’ব “চূৰ্ণনীয়”। ই জাপানৰ নিৰাপত্তা দিশৰ বিষয়ে “গুৰুতৰ উদ্বেগ” প্ৰকাশ কৰে, য’ত ইয়াৰ তিনিটা অপাৰমাণৱিক নীতিক কেন্দ্ৰ কৰি থকা অস্পষ্টতাও অন্তৰ্ভুক্ত, যিবোৰ পাৰমাণৱিক অস্ত্ৰ বিকশিত নকৰা, নথকা বা আতিথ্য নকৰাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি গঢ় লৈ উঠিছে।

ইফালে জাপানত থকা আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰদূত জৰ্জ গ্লাছেও এই বিতৰ্কৰ মাজলৈ জপিয়াই পৰিছে। তেওঁ ইনষ্টাগ্ৰামত জুৱেৰ এই মন্তব্যক সমালোচনা কৰি কেইবাটাও মন্তব্য প্ৰকাশ কৰে। শনিবাৰে তেওঁৰ শেহতীয়া পোষ্টটোত তেওঁ কয় যে আগবাঢ়ি যোৱাৰ সময় আহি পৰিছে, কিয়নো হেল’ৱিন পাৰ হৈ গৈছে।

চীনৰ চৰকাৰী সংবাদ মাধ্যমেও সোমবাৰে টাকাইচিক লক্ষ্য কৰি লয়। কমিউনিষ্ট পাৰ্টিৰ পিপলছ ডেইলীয়ে সম্পাদকীয়ত কয় যে, “সকলো দলৰ সংবেদনশীলতাক স্পৰ্শ কৰা তাকাইচিৰ বিপজ্জনক মন্তব্য কেৱল কৌশলগত অসাৱধানতাই নহয়, ইচ্ছাকৃতভাৱে প্ৰৰোচনাও আছিল।”

যদিহে এই বিবাদ টানি থাকে তেন্তে চীনা পৰ্যটকৰ অভাৱত জাপানে যথেষ্ট অৰ্থনৈতিক ক্ষতিৰ সন্মুখীন হ’ব পাৰে।

हिन्दुस्थान समाचार / অৰৱিন্দ